स्वाधार योजना (Swadhar Yojana) 2024 ही महाराष्ट्र शासनाच्या सामाजिक न्याय विभागाने अनुसूचित जाती (SC) आणि नवबौद्ध (NB) विद्यार्थ्यांसाठी सुरू केलेली योजना आहे. योजनेचा उद्देश आर्थिकदृष्ट्या दुर्बल घटकांतील विद्यार्थ्यांना उच्च शिक्षणासाठी मदत करणे व शिक्षणाची समान संधी प्रदान करणे हा आहे.

WhatsApp Group Join Now

Telegram Group Join Now

स्वाधार अंतिम तारीख 15/01/2025 पर्यंत वाढवली आहे.

योजनेची वैशिष्ट्ये | Objectives of swadhar yojana

आर्थिक सहाय्य: दरवर्षी ₹51,000 पर्यंत मदत, जी भोजन, निवास आणि शिक्षण खर्चासाठी आहे.
पात्रता:
- अर्जदार हा अनुसूचित जाती किंवा नवबौद्ध समाजातील असावा.
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹2.5 लाखांपेक्षा कमी असावे.
- 10वी/12वीमध्ये किमान 50% गुण (मागासवर्गीयांसाठी 40% गुण) असणे आवश्यक.
- विद्यार्थ्यांनी किमान दोन वर्षांच्या कालावधीच्या अभ्यासक्रमात प्रवेश घेतला पाहिजे.
अर्ज प्रक्रिया: ऑनलाईन पद्धतीने अर्ज स्वीकारले जातात.
इतर लाभ:
- विद्यार्थ्यांना भोजन भत्ता, निवास व्यवस्था, आणि इतर शैक्षणिक सहाय्य दिले जाते.
- दिव्यांग विद्यार्थ्यांसाठी 3% आरक्षण आहे.

स्वाधार योजनेसाठी ऑनलाइन नोंदणी प्रक्रिया

स्वाधार योजनेची पात्रता निकष | Eligibility Criteria for Swadhar Yojana

जात:

अर्जदार अनुसूचित जाती (SC) किंवा नवबौद्ध समाजातील असावा.

शैक्षणिक पात्रता:

अर्जदाराने इयत्ता 10वी किंवा 12वी परीक्षा कमीत कमी 60% गुणांसह उत्तीर्ण केली असावी (मागास प्रवर्गातील मुलांसाठी 40% गुण).
व्यावसायिक किंवा अकौशल्याधारित अभ्यासक्रमात प्रवेश घेतला असावा.

आर्थिक निकष:

अर्जदाराच्या कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹2.5 लाखांपेक्षा कमी असावे.

शिक्षण:

अर्जदाराने शासनाने मान्यता प्राप्त शाळा, महाविद्यालय किंवा विद्यापीठात प्रवेश घेतलेला असावा.

वय:

अर्जदाराचे वय 18-25 वर्षांच्या दरम्यान असावे.

इतर अटी:

अर्जदार इतर कोणत्याही शासकीय किंवा खासगी शिष्यवृत्तीचा लाभ घेत नसावा.
अपंग विद्यार्थ्यांसाठी 3% आरक्षण आहे.

आवश्यक कागदपत्रे | Important Documents for swadhar yojana

आधार कार्ड
जातीचा दाखला
उत्पन्न प्रमाणपत्र
शैक्षणिक प्रमाणपत्रे
बँक खाते तपशील (आधारशी जोडलेले)

स्वाधार योजनेअंतर्गत मिळणाऱ्या आर्थिक मदतीचा तपशील (2024) | Financial Help from swadhar yojana

डॉ. बाबासाहेब आंबेडकर स्वाधार योजना ही अनुसूचित जाती व नवबौद्ध विद्यार्थ्यांसाठी राबवली जाते. लाभार्थ्यांना स्थानिक पातळीवर शिक्षण घेताना विविध प्रकारचे अनुदान दिले जाते. खाली दिलेल्या तक्त्यात, कोणत्या क्षेत्रातील विद्यार्थ्यांना किती आर्थिक सहाय्य मिळेल याची माहिती दिली आहे.

शहराचा प्रकार	भोजन भत्ता (वार्षिक)	निवास भत्ता (वार्षिक)	एकूण अनुदान
मुंबई, पुणे, नागपूर इत्यादी महानगरपालिका क्षेत्रे	₹32,000	₹20,000	₹52,000
महसूल विभागीय मुख्यालये व क वर्ग महापालिका शहर	₹28,000	₹15,000	₹43,000
इतर छोटे शहर किंवा ग्रामीण भाग	₹25,000	₹10,000	₹35,000

महत्त्वाचे मुद्दे:

ही रक्कम विद्यार्थ्यांच्या बँक खात्यात थेट हस्तांतरित केली जाते.
लाभार्थ्यांनी मान्यता प्राप्त शिक्षण संस्थांमध्ये प्रवेश घेतलेला असावा.
कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹2.5 लाखांपेक्षा कमी असावे.
विद्यार्थ्यांनी इयत्ता 10वी/12वीत किमान 60% गुण मिळवले असणे आवश्यक आहे.

स्वाधार अर्ज प्रक्रियेसाठी नाकारलेले वसतिगृह अर्ज.

ज्या अर्जदारांनी नवीन वसतिगृहासाठी अर्ज केला आहे आणि अर्ज नाकारला गेला आहे, अशा अर्जदारांनी अर्ज नाकारल्यानंतर लॉग इन करून स्वाधारसाठी अर्ज करू शकतात.
ज्या अर्जदारांनी नवीन वसतिगृहासाठी अर्ज केला आहे, त्यांचा अर्ज मंजूर झाला आहे परंतु वसतिगृहाचे वाटप झालेले नाही (प्रतीक्षा यादीतील अर्जदार), असे अर्जदार सॉफ्टवेअर सिस्टममधील इतर अर्जदारांसाठी प्रवेश प्रक्रिया पूर्ण झाल्यावर, सॉफ्टवेअरमध्ये लॉग इन करून स्वाधारसाठी अर्ज करू शकतात.

स्वाधार योजनेसाठी ऑनलाइन नोंदणी प्रक्रिया

1. पोर्टलला भेट द्या

तुमच्या वेब ब्राउझरवर स्वाधार योजना पोर्टल उघडा.
होमपेजवर “नवीन नोंदणी” (New Registration) बटणावर क्लिक करा.

2. नवीन खाते तयार करा

नोंदणीसाठी तुमचे संपूर्ण नाव, मोबाइल क्रमांक, ईमेल आयडी, आणि पासवर्ड भरा.
OTP द्वारे पुष्टीकरण:
- दिलेल्या मोबाइल क्रमांकावर आलेला OTP टाका आणि खाते सक्रिय करा.

3. लॉगिन करा

युजरनेम (ईमेल/मोबाइल क्रमांक) आणि पासवर्ड वापरून पोर्टलवर लॉगिन करा.
डॅशबोर्डवर “स्वाधार योजना” पर्याय निवडा.

4. अर्ज फॉर्म भरा

वैयक्तिक माहिती भरा:
- नाव, जन्मतारीख, लिंग, पत्ता, आणि आधार क्रमांक.
शैक्षणिक माहिती भरा:
- इयत्ता 10वी/12वी किंवा डिप्लोमाचा तपशील.
- संस्थेचे नाव, अभ्यासक्रमाचे नाव, आणि प्रवेशाची तारीख.
आर्थिक माहिती:
- कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न आणि उत्पन्न प्रमाणपत्र क्रमांक.